|
DENİZLİ İLGİLİ BİLGİLER - DENİZLİ ÇİÇEKÇİLİK
Kapak : Denizli şehrinden
dağlara doğru bir bakış.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DENİZLİ ADI NEREDEN GELİYOR?
Bugünkü Denizli şehri, eski
cağların ünlü «Laodikea» şehrinin yerini ■ almıştır.
Zamanla «Lâzikiye» deyişi ile anılan şehir, Germi-yanoğulları'nın
eline geçtikten sonra «Donguzlu» (Domuzlu) adını aldı.
Ama, bu kelimeyi pek o kadar benimsemeyen Türk zevki,
sularının ve ılıcalarının bolluğunu gözeterek bu güzel
şehre en çok yakışan «Denizli» adını verip yerleştirdi.
|
|
|
|
|
Bugünkü Denizli ili, Ilkçağ'dan
bu yana Anadolu'da kurulan çeşitli uygarlıkların beşiği
olmuştur.
Hitit'lerden, Frikya, Lidya,
Bergama KraU lıkları'na; Iran'lılar, Makedonyalılar, Ro-ma'lüar
ve Bizanslılardan, Selçuklu ve Osmanlı Türkleri'ne
kadar gelip geçmiş uluslardan arta kalan yapıtlarla
yalnız yurdumuzun değil, bütün dünyanın en zengin
tarihî kalıntılarına sahip bellibaslı bölgeler arasında
yer alır. Bu tarihî zenginliklerin yantsıra Pamukkale
gibi yeryüzünde bir eşi daha olmayan doğal oluşumları ve
sayısız şifalı ılıcalarıyla Denizli turizm endüstrisi
için son derece elverişli bir ilimizdir.
Son yıllarda yapılmasına
girişilen turistik kuruluşlar geliştikçe dünyanın her
yanından akın edecek turistlerin getirecekleri
dövizlerle Denizli ilimizin Türkiye ekonomisindeki
yeri çok daha önemli olacaktır.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Çivril kasabasının Menteşe köyü
yakınlarındaki «Beyce Sultan» diye anılan yerin, Hitit
birliğine bağlı Arzavva Krallığı'nın merkezi olduğu
sanılmaktadır. Burada bir saray yıkıntısı ile 5 km.
uzunluğunda bir sur kalıntısı vardır.
Denizli'nin 8 km. doğusundaki
Akhan'da Selçuklulardan Emîr Karasungur tarafından
yaptırılan (13'üncü yüzyıl) ünül bir kervansarayın
izlerine raslanmaktadır. Duvarları beyaz mermerle
kaplandığı için «Akhan» adıyla anılan bu kervansarayın
içinde bir de cami bulunduğu anlaşılmaktadır.
İşte, binlerce yıl önceki
uygarlıkları dile getiren toprak altından çıkarılmış
şehir kalıntıları, Pamukkale gibi üstün bir doğal
oluşumu, İncilipınar, Baskıncı ve Yenice gibi
birbirlerinden şifalı ılıcalarıyla Denizli, dünya
çapında turistik değerleri toplayan bir ilimizdir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DENİZLİ İLİYLE İLGİLİ
BİRKAÇ RAKAM
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
511.160 (1970
sayımına göre)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
BUCAK (Parantez
içindekiler köy veya mah. sayısıdır)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Merkez (36), Kelekçi
(16). Kızılhisar (3),
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Merkez (30), Baklan
(12), Bekilli (13).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Merkez (6), Bozkurt
(13).
|
|
|
|
|
|
Merkez (42), Gümüşsü
(9), Işıklı (17).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Merkez (25), Babadağ
(12).
|
|
|
|
|
|
Merkez (32), Kızılca
(8).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Denizli. İli'nde tarihî Hierapolis
şehrinin yakınlarındaki bir dağ yamacında, üstün bir
doğal oluşum değerini taşıyan, ünlü «Pamukkale» yer
alır.
Uzaktan pamuk yığınlarım andıran,
gözalıcı görünüşüne doyum olmayan bu oluşum,
karbondioksidi bol akarsuyun meydana getirdiği kireçli
birikintilerdir. Pamuktaşlar niteliğinde olan bu
kayalar, jeoloji yönünden de ayrı bir değer taşırlar.
Pamukkale, en sıcak günlerde bile
çevresini, tatlı bir serinlikle okşayan, böylece
turistik değeri bir kat daha önem kazanan bir yerdir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DENİZLİ İLİNİN TARİHİ
İlin bugünkü sınırları içinde kalan
topraklar üzerinde Tarihten Önceki çağlarda yaşayan ilk
kavim «Luvi» lerdir. Anadolu'da bir devlet bütünülğünü
ilk olarak gerçekleştiren Hitit'ler tarafından
yenilgiye uğratılan Luvi'ler M. Ö. 2500 yıllarında bu
toprakları ellerinden çıkarmak zorunda kalmışlardır.
Sonraları bu bölgede sırasıyla
Frigya ve Lidya Krallıklarının, Pers (İran)
İmparatorluğumun (M. Ö. 6'ncı yüzyıl) Büyük İskender'in
kurduğu Makedonya Krallığı'nın (M.Ö. 4'üncü yüzyıl),
Bergama Kralları'nın egemenlikleri altına girdi. M. Ö.
130 yılında Roma sınırları içine katılan bölge, bu
imparatorluğun ikiye ayrılması üzerine (M. S. 395),
Bizans'ın payına düştü. Müslüman Arap'ların, Bizans
topraklarına karşı giriştikleri akınlar (M. S.
7-8'inci
yüzyıllar) Denizli çevrelerine kadar uzanmıştı.
Türk'lerin bölgeyi ele geçirmeleri
ise Malazgirt Zaferi (1071)'nden sonra Anadolu birliğini
kuran Büyük Selçuklu komutanı Kutlamışoğlu Süleyman Şah
zamanındadır. Bununla birlikte bölge, Birinci Haçlı
Seferi sonucu yeniden Bizanslıların eline geçti (1100).
Bizanslılarla birkaç kere el değiştiren Denizli'nin
kesinlikle Selçuklu Türkleri'nin egemenliği altına
girmesi 1206 yılına rastlar. Selçukluların son
yıllarında Denizli çevrelerinde kurulan «Lâdik Beyliği
(İnançoğulları)» ise Kü-tahya'daki Germiyenoğulları'na
bağlıydı. Böylece 81 yıllık bir süre (1300-1381),
İnançoğulları'nın yönetiminde kalan bölge, Yıldırım
Bayezit I. tarafından Germiyanoğulları Beyliği'nin
ortadan kaldırılması (1390) üzerinde Osmanlı Devleti
toprakları arasına katıldı. Ankara Meydan Savaşındaki
yenilgi üzerine (1402) Osmanlı Devleti'nin geçirdiği
kısa bunalım süresi içinde yeniden kurulan
Germiyanoğulları Beyliği, Denizli Bölge-si'ni de
sınırları içine aldı. Ama, çok geçmeden Anadolu
birliğini tekrar kurmayı başaran Osmanlı Türkleri,
Germiyanoğulları Beyliği'yle birlikte Denizli'yi de
egemenlikleri altına aldılar (1423).
Bugünkü Denizli İli, Osmanlı
İmparatorluğu çağında, Anadolu Beylerbeyliği'nin Aydın
Sancağına bağlı bir ilçe merkeziydi. Tanzimat (1839)'tan
sonra kurulan yeni idarî bölünüşte de Aydın Eyaleti'nin
beş sancağından birisi Denizli olmuştu. Cumhuriyet
çağında, bütün sancaktarın «il» kuruluşuna çıkarılması
uygun görülünce Denizli de bugünkü 11 ilçenin bağlı
bulunduğu ve aynı adla anılan ilin merkezi durumuna
geldi.
DENİZLİ İLİNİN COĞRAFYA
KONUMU VE DURUMU
Denizli İli, büyük bir bölümüyle Ege
Bölgesinde, bazı kesimleriyle ise Akdeniz Bölgesi'nde
yer alır: Güneyde Muğla, batıda Aydın, kuzey - batıda
Manisa, kuzeyde Uşak, kuzey - doğuda Afyon, doğuda
Burdur illeriyle sınırlıdır. İl merkezi Denizli ve
oturma yerlerinin birçoğu Büyük Menderes havzasındaki
vadilerde yer alır. Bu havzayı kaplayan orta
yükseklikteki dağlar, ilin bellibaşlı engebelerini
meydana getirir. Ege Bölgesi'nin en yüksek dağı
durumunda olan Honaz Dağı (2.528 m.) Denizli ilinin
sınırları içindedir. İl merkezinin batısındaki Baba
Dağı (2.298 m.) ise çevrenin ikinci derecede
|
|
|
